
ODZIEŻ OCHRONNA
Odzież ochronna to:
- odzież chroniąca przed porażeniem prądem, stosowana tam gdzie użytkownicy mają kontakt z instalacjami energetycznymi;
- odzież ochronna ESD: towarowa odzież chroniąca przed ładunkami elektrostatycznymi, przydająca się w pracach kontaktowych z oparami substancji wybuchowych i palnych, gdzie za duży ładunek elektrostatyczny może być zapłonem do wybuchu czy pożaru;
- odzież ostrzegawcza, stosowana tam gdzie jest niezbędne zwiększenie widoczności pracownika na przykład na drodze;
- odzież ochronna chemiczna: używana do ochrony przed środkami chemicznymi;
- odzież termiczna, odzież tana za zadanie chronić przed wysokimi lub bardzo niskim temperaturami;
- odzież chroniąca przed promieniowaniem: stosowana przy pracach, gdzie jest kontakt z promieniowaniem, np. laboratoria, placówki medyczne;
- odzież ochronna biologiczna: ma za zadanie chronić przed zakażeniem drobnoustrojami występującymi np. w zoo, gabinetach weterynarii itd.;
- odzież chroniąca przed mechanicznymi obrażeniami: przydatna w branży budowalnej czy w fabrykach, gdzie istnienie niebezpieczeństwo wypadku lub urazu;
- odzież odporna na szkodliwe warunki atmosferyczne: chroni przed szkodliwym wpływem trudnych warunków atmosferycznych
ODZIEŻ OCHRONNA DLA SPAWACZA.
Odzież ochronna przeznaczona na stanowiska spawalnicze musi spełniać wymagania opisane w normie EN ISO 11611 „Odzież ochronna dla spawaczy i pracowników w zawodach pokrewnych”. Ta odzież ochronna przeznaczona jest do ochrony przed działaniem rozprysków małych kropli stopionego metalu, iskier powstających podczas szlifowania metali.Chroni przed krótkotrwałym kontaktem z płomieniem i promieniowaniem cieplnym od łuku elektrycznego. Odzież dla spawacza minimalizuje również możliwość porażenia prądem elektrycznym przy przypadkowym, krótkotrwałym kontakcie z przewodami elektrycznymi pod napięciem w przybliżeniu do 100 V prądu stałego w normalnych warunkach spawania.
Odzież spawalnicza oznakowana jest piktogramem:
Norma precyzuje wymagania bezpieczeństwa i metody badań dla odzieży ochronnej poniższego typu:
- ubrania (kurtki i bluzy skompletowane ze spodniami do pasa lub typu ogrodniczki)
- kombinezony
- fartuchy
- kaptury oraz kaptury z ochraniaczami barków
- rękawy
- ochraniacze stóp
Odzież ochronna dla spawaczy musi spełniać określone wymagania dotyczące konstrukcji:
- powinna być tak zaprojektowana i skompletowana aby podczas wykonywania spawania okrywać całe ciało użytkownika, tj. przykrywać górę i dół tułowia, szyję, ramiona oraz nogi,
- jeżeli stosowane jest ubranie składające się z bluzy i spodni to bluza dwuczęściowego wyrobu odzieżowego powinna zachodzić na górną krawędź spodni tworząc zakładkę na minimum 20 cm; minimalna zakładka powinna być zachowana podczas wykonywania wszystkich czynności i ruchów podczas spawania,
- części odzieży tworzące dodatkową odzież ochronną np. osłona szyi, kaptur, rękawy, fartuch i getry powinny być tak zaprojektowane i użytkowane, aby uniemożliwić przedostawanie się iskier i kropli metali do wnętrza ubioru,
- jeżeli wyroby odzieżowe projektowane są z kieszeniami, to należy wykonać je z materiału (-ów) zgodnego (-ych) z wymaganiami dla całej odzieży, a otwory zabezpieczyć klapkami,
- odzież powinna być tak wykonana, aby uniemożliwić przewodzenie prądu elektrycznego z zewnątrz do wewnątrz, np. poprzez metalowe zapięcia.
Odzież ochronna dla spawaczy konstruowana jest głównie z tkanin (rzadko z dzianin) trudnopalnych, bawełnianych, impregnowanych niepalnie lub z włókien aramidowych oraz ze skór naturalnych wyprawianych uniepalniająco.
Odzież spawalniczą dzielimy według normy na dwie klasy w zależności od stopnia ochrony:
- Klasa 1 - odzież ma stanowić ochronę przed mniej niebezpiecznymi technikami spawania i sytuacjami powodującymi niewielkie oddziaływania rozprysków stopionych metali i promieniowania cieplnego.
- Klasa 2 - odzież ma stanowić ochronę przed bardziej niebezpiecznymi technikami spawania i sytuacjami powodującymi znaczne oddziaływanie czynników gorących.
Kryteria klasyfikacji odzieży do klasy 1 lub 2 zgodnie z normą EN ISO 11611 określono z uwzględnieniem rodzaju procesu spawania i charakterystyki czynności wykonywanych na danym stanowisku pracy zgodnie z poniższą tabelą:
Bardzo często ubrania dla spawaczy spełniają dodatkowo normę EN ISO 11612 - "Odzież ochronna dla pracowników narażonych na działanie czynników gorących".
Własności materiałów na odzież spawalniczą
Na właściwości ochronne odzieży dla spawaczy główny wpływ mają właściwości stosowanych materiałów a w szczególności ich odporność na:
- działanie płomienia - odporność materiału na zapalenie i rozprzestrzenianie się płomienia bada się zgodnie z normą ISO 15025.
- działanie kropli roztopionych metali - odporność na działanie rozprysków bada się zgodnie z normą ISO 9150, która zakłada:
- dla klasy 1 wzrost temperatury pod badaną próbką o 40 K, po działaniu co najmniej 15 kroplistopionego metalu,
- dla klasy 2 wzrost temperatury pod badaną próbką o 40 K, po działaniu co najmniej 25 kroplistopionego metalu.
- działanie promieniowania cieplnego - wskaźnik przenikania promieniowania cieplnego (RHTI dla 24 °C przy gęstości strumienia cieplnego 20 kW/m2 zgodnie z ISO 6942 powinien wynosić:
- dla klasy 1: RHTI 24 > 7 s
- dla klasy 2: RHTI 24 > 16 s.
Użytkowanie odzieży dla spawaczy
Podczas użytkowania odzieży ochronnej dla spawaczy należy zwrócić uwagę na niebezpieczeństwa niewłaściwego jej stosowania:
- zanieczyszczenie odzieży substancjami palnymi wpływa na zmniejszenie własności ograniczających rozprzestrzeniania się płomienia,
- odzież ochronna dla spawaczy nie zapewnia pełnej ochrony przed porażeniem prądem elektrycznym. Podczas spawania łukowego najważniejsze dla zachowania bezpieczeństwa jest zastosowanie odpowiednich warstw izolacyjnych miedzy elektrycznie przewodzącymi częściami wyposażenia,
- efekt elektrycznej izolacyjności odzieży będzie zmniejszany przez zawilgocenie materiału, zmoczenie lub pot,
- wzrost zawartości tlenu w powietrzu zmniejszy właściwości ochronne odzieży przed działaniem płomienia. Należy zachować szczególną ostrożność podczas spawania w małych przestrzeniach jeśli doprowadzane powietrze jest wzbogacane w tlen.